Ostaci rimskog grada Ulpijane otkriveni su na lokalitetu Gradina, na samo kilometar od manastira Gračanica, a predstavljaju najznačajnije rimsko i ranovizantijsko nalazište na području Kosova i Metohije. Njeno osnivanje vezuje se za vladavinu Marka Ulpija Nerve Trajana koji je vladao između 98. i 118. godine.
Ulpijana je tokom vekova doživela nekoliko faza razvoja o kojima svedoče očuvani objekti i pronađeni artefakti. Povoljan geografski položaj i obližnja rudna bogatstva, pomogli su Ulpijani da se ubrzano razvije i postane politički, ekonomski, verski i kulturni centar ovog kraja. Na vrhuncu razvoja u 3. i 4. veku, Ulipijani je dodeljen status municipijuma a ime promenjeno u Municipum Ulpijana Splendisima. Razoran zemljotres koji je u 4. veku pogodio grad, označio je prekretnicu u njegovom razvoju. Car Justinijan obnovio je grad sredinom 6. veka i nazvao ga Justijana Sekunda, ali grad je ponovo uništen već krajem 6. i početkom 7. veka tokom avarsko-slovenskih napada.
Ulipijana je bila okružena bedemima četvorougane osnove, čiji ostaci su vidljivi i danas. Severno i zapadno od grada nalazile su se nekropole, a severoistočno kastrum, od kojih su ostali očuvani delovi severne nekropole i severne kapije s odbrambenim kulama. Unutar bedema starog utvrđenog grada nalaze se ostaci ranohrišćanske crkve iz 6. veka, memorije s mermernim sarkofagom, ostaci dveju termi i turskog kupatila. U okviru Ulpijane otkriveno je i više stotina kvadratnih metara mozaika izuzetne lepote i vrednosti. Najvažnije otkriće i pravi dragulj Ulipijane predstavlja bazilika s krstionicom iz 4. veka. Veruje se da je bila posvećena svecima Floru i Lavru koju su ovde živeli i umrli u 2. veku.
Ulpijana se nalazi na prostoru AP Kosovo i Metohija koja je trenutno pod upravom UNMIK-a.